Een paar weken geleden zat ik bij de huisarts vanwege langdurig aanhoudende buikklachten. Ik had van alles al geprobeerd. Meer vezels, minder vezels, lactose vrij, glutenvrij (dacht ik!) uit eindelijk ten einde raad bij de huisarts terecht gekomen. Er werd besloten om voor de zekerheid bloed te prikken en dan meteen alles na te kijken. Zo werd mijn bloedsuiker, schildklier, vitamines etc. nagekeken en werd ik getest op coeliakie.
Maar wat is coeliakie nou eigenlijk? Misschien kennen een aantal van mijn lezers deze aandoening wel. Ik had er wel over gehoord en soms wel eens van gelezen maar me er nooit echt zo in verdiept.
Coeliakie is een auto-immuun ziekte, waarbij het afweersysteem antistoffen aanmaakt en lichaamseigen cellen aanvalt. Dit leidt tot een ontstekingsreactie. Bij coeliakie treedt zo'n ontstekingsreactie op in de dunne darm als gevolg van de inname van gluten.
Maar wat zijn gluten?
Gluten zijn een eiwit die voorkomen in graansoorten zoals tarwe, gerst, rogge en spelt. Van nature bevat haver geen gluten maar doordat haver in Nederland verwerkt wordt met tarwe bevatte de bekende havermoutjes dus wel degelijk gluten.
Mensen die dus intolerant of allergisch zijn voor gluten kunnen dus een hele hoop producten niet eten doordat er in veel producten (voornamelijk) tarwe word verwerkt, zoals bijvoorbeeld in: brood,koekjes maar denk ook aan snoep, kant en klare sausjes en zelfs soep en bouillon blokjes! In dat geval worden tarwezemelen gebruikt als verdikkingsmiddel. Iemand met coeliakie heeft het dus niet makkelijk.
Gelukkig zijn er tegenwoordig steeds meer producten die glutenvrij zijn. Zo staat supermarkt Albert Heijn er om bekend dat veel van hun eigen producten glutenvrij zijn. Hartstikke fijn natuurlijk voor iemand die geen gluten kan verdragen.
Bij mensen met coeliakie gaan de darmvlokken kapot als deze regelmatig met gluten in aanraking komen. Dit veroorzaakt verschillende buikklachten, ook klachten die je helemaal niet associeert met een gluten intolerantie kunnen voorkomen. De volgende klachten zijn de meest voorkomende klachten die kunnen optreden:
Er zijn verschillende manieren om vast te kunnen stellen of je coeliakie hebt of niet. Zo kan er een bloed onderzoek gedaan worden, gastroscopie of een dubbelballon endoscopie.
Bloedonderzoek:
De huisarts kan met een bloedtest vaststellen of er antistoffen tegen gluten in het lichaam aanwezig zijn. Als dat het geval is, dan blijkt dat een groot deel van de mensen met een positieve uitslag ook coeliakie heeft. Dan is er dus een reden voor verder onderzoek naar coeliakie. Soms zijn er bij een bloedonderzoek geen antistoffen zichtbaar. Dan is het zo goed als zeker dat u geen coeliakie heeft. In enkele gevallen (bijvoorbeeld bij aanhoudende klachten) kan de huisarts besluiten om toch verder onderzoek te doen.
Gastroscopie:
Een gastroscopie is een kijkonderzoek of endoscopie. Hierbij haalt de arts een stukje weefsel uit de dunne darm. De arts gaat dan met een flexibele slang via de mond, slokdarm en maag naar het eerste deel van de dunne darm. Door een kanaal van de endoscoop kan de arts kleine instrumenten inbrengen. Hiermee kan de arts biopten van de dunne darm nemen. Vervolgens wordt onder de microscoop bekeken of de darmvlokken beschadigd zijn. Voor volwassenen en voor de meeste kinderen is een dunne darm biopsie de enige methode om met zekerheid de diagnose coeliakie te stellen.
Dubbel ballon endoscopie:
Een biopt kan eventueel ook genomen worden door middel van een dubbel ballon endoscopie. dit is een kijkonderzoek van de dunne darm. De flexibele slang waarop de camera en het lampje zitten, wordt bij dit onderzoek niet door de arts opgeschoven door de darm. Dit onderzoek maakt namelijk gebruik van de eigen (peristaltische) bewegingen van de darm. Op die manier kan de hele dunne darm onderzocht worden. Dit is met bovengenoemde gastroscopie niet mogelijk.
Bron: https://www.mlds.nl/chronische-ziekten/coeliakie/
De huisarts liet mij dus testen op coeliakie. Ik hoefde niet nuchter te zijn & dus kon ik na mijn huisarts bezoek meteen door voor het bloedprikken.
Binnen 2 dagen had ik de uitslag. Negatief! Gelukkig had ik géén coeliakie. De huisarts kwam met een drankje wat misschien tegen mijn darmklachten zou helpen, maar zeker wist ze het niet. Zelf ben ik geen groot voorstander van onnodig medicatie gebruik en zal ik ten alle tijden eerst proberen het op een andere manier op te lossen. Zo besloot ik toch nog eens naar mijn voeding te kijken waar allemaal gluten in zou kunnen zitten & tot mijn schrik bleken veel producten waarvan ik dacht dat ze glutenvrij waren, toch gluten te bevatten. Ik besloot een 2e poging glutenvrij te doen. Binnen 24 uur was ik klachten vrij! Alle klachten waar ik maanden last van heb gehad waren helemaal verdwenen, wat voelde ik mij opgelucht! Om het zeker te weten heb ik een aantal dagen geheel glutenvrij gegeten (waarbij ook alle dagen geheel klachten vrij te zijn geweest) afgewisseld met een dag gluten eten (waarbij mijn klachten direct terug kwamen)
Inmiddels ben ik ruim 14 dagen verder en heb ik er -ondanks de negatieve uitslag- voor gekozen om voortaan glutenvrij door het leven te gaan. Het is wel even puzzelen met mijn voeding. Zo kan ik een hoop producten als pasta & brood niet meer eten maar ook dingen als pannenkoeken of gebak of zelfs mijn eigen healthy baksels gaan niet meer omdat zelfrijzend bakmeel ook van tarwe is gemaakt. Als flexitariër at ik voorheen gemiddeld 3 dagen per week geen vlees en verving ik dit voor de vleesvervangers. Dat gaat ook niet omdat in dit soort producten tarwezemelen (en dus gluten) gebruikt worden als bind of paneer middel. Mijn levensstijl als flexitariër heb ik dus even op een wat lager pitje gezet tot ik het glutenvrij eten wat meer onder controle heb. Nu is het vooral zoeken naar de producten die ik niet goed kan verdragen en welke wel.
Diagnose of niet ik ben in ieder geval blij dat ik eindelijk de boosdoener heb gevonden & zullen mijn recepten voortaan dan ook glutenvrij zijn.
Heb jij nog vragen over coeliakie, gluten of glutenvrij eten? Heb jij nog tips voor mij m.b.t. glutenvrij leven of welke producten echt een aanrader zijn? Heb jij een recept die je graag glutenvrij wilt zien maar je weet niet hoe? Dan hoor ik graag van jouw :-)