De laatste weken was de term 'fit girl' bij mij ver te zoeken. Iedere ochtend kwam ik uit bed alsof ik de hele nacht onder een vrachtwagen had gelegen. Hoeveel of hoe kort ik ook sliep, ik was gesloopt. Ook sporten ging minder prettig zoals ik was gewent. Het lampje ging al gauw branden. IJzer tekort. Inmiddels slik ik tabletten en voel ik me al een stuk beter. maar het zette me wel aan het denken. Wat is ijzer ook alweer? En waarom is het zo belangrijk voor je lichaam?
Wat is ijzer?
IJzer is een mineraal dat helpt bij de aanmaak van hemoglobine. Een eiwit dat rode bloedcellen maakt. Rode bloedcellen zorgen voor het vervoeren van zuurstof door het lichaam.
Ook is ijzer nodig om in onze cellen energie te produceren en draagt het bij aan een normale werking van het afweersysteem.
2 soorten ijzer
IJzer is verdeelt in 2 soorten. Heemijzer & non-heemijzer. Heemijzer is enkel te halen uit dierlijke producten. Non-heemijzer kun je uit zowel dierlijk als plantaardige producten halen (zoals: brood en volkorenproducten, peulvruchten, noten en donkergroene groenten zoals spinazie, postelein, paksoi, andijvie en snijbiet. Ei en vleesvervangers bevatten alleen non-heemijzer.)
De opname van ijzer in het lichaam
In het eerste stuk van de dunne darm neem je lichaam het ijzer op. De opname van ijzer varieert en is afhankelijk van de vorm (heemijzer of non-heemijzer), de aanwezigheid van andere voedingsstoffen en de ijzervoorraad in je lichaam. Je lichaam neemt zo'n 3 a 4 gram ijzer op & slaat ongeveer 25% daarvan op in de lever, milt en het beenmerg.
Tekort aan ijzer in het lichaam
Een te kort aan ijzer kan uit eindelijk lijden tot bloedarmoede. Toch hoeft dit niet altijd zo te zijn. Bloedarmoede kan namelijk ook ontstaan door een tekort aan foliumzuur of vitamine b12.
De kans op een tekort aan ijzer is niet heel groot. Je lichaam vult namelijk zelf het tekort aan door meer uit de voeding op te nemen zodra dat nodig is. Toch is er een groep die een grotere kans hebben op een tekort aan ijzer. (Jonge) vrouwen die heftig menstureren kunnen door het vele bloed verlies een tijdelijk tekort aan ijzer creeren.
Maar ook zwangere vrouwen, oudere mensen en vegetariers kampen vaak met een ijzer tekort. Ook mensen met coeliakie, glutenintolerantie of ziekte van crohn hebben een kans op een lager ijzer gehalte. Door de ontstekings reactie in de darmen van deze aandoeningen kan het lichaam minder goed ijzer opnemen.
Hoe herken je een ijzer tekort?
Een tekort aan ijzer kun je herkennen aan een aantal symptomen zoals: Vermoeidheid, bleke huid, rusteloze benen (drang om ze te bewegen) & snel buiten adem.
Maar ook hartkloppingen (vooral bij inspanning) hoofdpijn & duizeligheid kan een teken van een tekort aan ijzer zijn.
Denk jij dat je een te kort aan ijzer hebt? Ga dan altijd eerst even langs de huisarts en leg dit bij hun voor of laat eerst even bloedprikken. Start nóóit zomaar op eigen intuïtie met ijzer tabletten. Teveel aan ijzer in het lichaam kan namelijk schadelijk zijn voor de lever. Hierdoor neemt mogelijk de kans op leverkanker, hart- en vaatziekten en diabetes type 2 toe. Bij het slikken van meer dan 45 milligram ijzer per dag, kunnen acute maag-darm problemen optreden zoals misselijkheid, overgeven en diarree.